پرمویی به معنی رشد غیر طبیعی مو به شکل مردانه در ن است، و اگر چه علت آن میتواند نژادی یا فامیلی باشد،ولی در حدود ۵۰ درصد موارد موهای زائد وابسته به آندروژن یاهمان هورمون مردانه است. طبق بررسیهای انجام شده، پرمویی بعد از اختلالات تیروئید و دیابت شایعترین بیماری غدد در ن ایرانی است.
پرمویی در ن(هیرسوتیسم) اغلب به علت افزایش تولید آندروژنها (به وسیله تخمدان یا غده فوق کلیه) و یا افزایش اثر آندروژنها ایجاد میشود.
علل با شیوع کمتر بیمار ی شامل: اختلالات غده آدرنال(تومور آدرنال، هیپرپلازی مادرزادی آدرنال از نوع غیرکلاسیک ، کوشینگ یا پر کاری غده فوق کلیه) و اختلالات تخمدان مانند تومورهای تخمدان (خوش خیم و بدخیم) میباشد.
پرمویی و علت آن بر اساس تاریخچه، معاینه بالینی و استفاده از یافته های پاراکلینیکی میباشد.
سن شروع: سن شروع پرمویی بستگی به علت زمینه ای آن دارد. انواع خوشخیم پرمویی اغلب در حوالی بلوغ ظاهر میشوند که شامل: سندرم تخمدان پلی کیستیک،هیپرپلازی مادرزادی آدرنال،و پرمویی بدون علت است.
پرمویی که بطور اولیه در سنین میان سالی و یا در افراد مسن ظاهر میشود، اغلب علامتی از یک اختلال زمینهای جد ی چون تومور تخمدان یا آدرنال میباشد.
اگر پرمویی خفیف است ( امتیاز بین۸تا۱۵) و با قاعدگی منظم همراه بوده و هیچگونه علامتی که مطرح کننده علل ثانویه باشد نیز وجود ندار دبررسی آزمایشگاهی لازم نیست، زیرا اغلب این افراد پرمویی بدون علت دارند. در پرمویی متوسط تا شدید ( امتیاز بالای( ۱۵ یا همراه با علائم جانبی که مطرح کننده علل ثانویه است اندازه گیری آندروژ ن ها ضروری است.
مهمترین بررسی آزمایشگاهی اندازه گیری تستوسترون سرم است، که اگر میزان آن طبیعی باشد تستوسترون آزاد را باید اندازه گیری کرد. میزانهای خیلی بالای تستوسترون (بیش از ۲۰۰ نانوگرم بر دسی لیتر) احتمال تومور را مطرح میکند، که در ا ین صورت بایستی سونوگرافی، سیتی اسکن یا ام.آر.آیاز تخمدان یا آدرنال انجام گیرد.
درمان پرمویی و از بین بردن موهای زاید در ن بستگی به علت زمینه ای دارد. بایستی به بیمار اطمینان داد که حالت نگی خود را از دست نداده است. روشهای درمانی توام زیبایی و هورمونی باعث کنترل پرمویی و از بین بردن موهای زائد در اغلب بیماران میشود.
تراشیدن یا از بین بردن موهای زائد بدن به شیوه شیمیایی: بی رنگ کردن، تراشیدن مو و استفاده از مواد موبر در بسیاری از بیمارن مؤثر است، ولی اغلب تحریک پوستی ایجاد کرده و برای پرمویی(هیرسوتیسم) شدید مناسب نیستند. استفاده از کرمهایی مانند وانیکا و.روشهایی نظیر لیزر موهای زائد و الکترولیز در حال حاضر در دست بررسی میباشند.
وقتی که نوبت به از بین بردن موهای زائد ناحیه تناسلی میرسد، هر چه نتایج آن پوستی صافتر و اثرات پایدارتری باشد، احساس بهتری خواهیم داشت. صاف و تمیز بودن این منطقه حتی در هنگام حمام کردن یا پوشیدن لباس زیر اهمیت بیشتری مییابد.
اگر چه تا کنون استفاده از تیغ برای اصلاح منطقه تناسلی رایج بوده است، اما امروزه استاندارد بهداشت و رفع موهای زاید بسیار بالاتر رفته و تنها لیزر میتواند آن را برآورده سازد. با استفاده از لیزر بیکینی میتوان در طی سه تا شش جلسه درمان از بین بردن موهای زائد با لیزر ، موهای زائد تناسلی را به طور دائمی کاهش داد.
روشهای درمانی هورمونی با مکانیسم کاهش تولید یا اثر آندروژن در کنترل پرمویی و رفع موهای زائد مؤثر هستند ولی به علت طولانی بودن دوره رشد مو،- ماکزیمم اثرات این دارو۶تا۱۲ماه بعد از درمان ظاهر میشود.
این ترکیبات باعث کاهش تستوسترون پلاسما خصوصاً تستوسترون آزاد از طریق مهار ترشح LHو افزایش سطح SHBGمی شونداین دسته داروها برای از بین بردن موهای زائد در ن جوان مبتلا به پرمویی که خواهان باردار شدن نیستند انتخاب اول است و نیز به منظم شدن سیکل قاعدگی در نی که قاعدگی نامنظم یا قطع قاعدگی دارند کمک میکنند. از این ترکیبات در نی که سابقه میگرن، بیماریهای ترومبوآمبولیک، سرطان رحم یا دارند نباید استفاده کرد. مصرف داروهای ضد حاملگی خوراکی باعث کنترل پرمویی و رفع موهای زائد با علل مختلف در بیش از۵۰درصد بیماران میشود ولی معمولااستفاده از روشهای زیبایی هم لازم است.
این دسته از داروها باعث کاهش تولید آندروژن یا مهار اثر آندروژن در فولیکولهای مو میشوند و در درمان افزایش آندروژن خون با علل متفاوت ونیز در درمان پرمویی و رفع موهای زائد بدون علت مؤثر هستند. در نی که از نظر جنسی فعال هستند و از ضد آندروژنها استفاده میکنند، مصرف هم زمان داروهای ضدبارداری حاوی استروژن و پروژسترو ن در حال حاضر در کشور ما متداولترین درمان استفاده از داروهای ضد حاملگی خوراکی یا سیپروترون کامپاند،همراه با اسپیرونولاکتون در اغلب بیماران میباشد.
دگزامتازون یا پردنیزون در موقع خواب باعث بهبود پرمویی و رفع موهای زائد در بیماران دچار نوع غیر کلاسیک هیپرپلازی مادرزادی آدرنال میشود، ولی اثرات آن در سایر علل پرمویی روشن نیست و میتواند با مختصر افزایش دوز باعث ایجاد عوارض جانبی جدی شود.
این داروها باعث کاهش تولید آندروژنها از تخمدان میشوند و مکانیسم اثر آن مهار ترشح LH و FSHاست و در ن مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک که تولید آندروژن زیادی دارند مؤثر است و از این ترکیبات میتوان به جای داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده کر د ولی لازم است برای جلوگیری ازکمبود استروژن و پوکی استخوان همراه با ترکیبات استروژن و پروژسترون مصرف شوند و مهمترین مسئله در مصرف این ترکیبات گران بودن آن است.
مصرف متفورمین و رزیگلیتازون در ن مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک باعث کاهش مقاومت به انسولین و کاهش میزان آندروژن شده و ممکن است در کاهش شدت پرمویی مؤثر باشند.
کاهش وزن با مصرف داروهای ضد اشتها ممکن است باعث کاهش شدت پرمویی، رفع موهای زائد و سطح آندروژن در ن مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک شود.
درباره این سایت